Zekât ve Sadaka Verirken Nelere Dikkat Etmeliyiz?
Zekat ve sadaka verirken dikkat etmeniz gereken hususları sizlerle paylaştık.
Öncelikle zekât nedir konusuna değineceğiz. İslam'ın beş temel ibadetinden biri olan bu kutsal görev, mal sahiplerini belirli bir miktar servetlerini ihtiyaç sahipleriyle paylaşmaya davet eder. Zekât, sadece bir mali yükümlülük değil, aynı zamanda bir manevi sorumluluktur. İslam'ın temel prensiplerinden biri olan zekât, toplumsal dengenin korunmasına ve insanların birbirleriyle güçlü bağlar kurmasına yardımcı olur.
Zekâtın kökeni, Kur'an-ı Kerim'in çeşitli ayetlerinde ve Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed'in (s.a.v) hadislerinde detaylı bir şekilde açıklanmıştır. Allah'ın varlığının bir kanıtı olarak kabul edilen servetin paylaşılması, İslam toplumunda birbirine destek olma kültürünü pekiştirir. Zekât verme, bireylerin sahip oldukları maddi nimetleri şükranla karşılamalarının yanı sıra, toplumun her kesiminin ihtiyaç sahiplerine yardım elini uzatması anlamına gelir.
Zekâtın güzellikleri sadece maddi yardımla sınırlı değildir. Aynı zamanda manevi duyguları da güçlendirir. Zekât verme zamanı geldiğinde kişinin bencillikten arınmasına, içsel bir huzur bulmasına ve toplumda daha bilinçli bir birey olmasına katkıda bulunur.
Servetin sadece bireysel tatmin için değil, aynı zamanda toplumsal refahın artırılması için bir araç olarak görülmesi, İslam'ın insan odaklı prensiplerine uygun bir davranış biçimidir.
Zekat vermenin toplumsal faydaları da oldukça fazladır. Bu yazımızda hep birlikte zekat vermenin bireysel ve toplumsal faydaları nelerdir ve zekat ve sadaka verirken nelere dikkat etmeliyiz bunları inceleyeceğiz.
Zekât Vermenin Bireysel ve Toplumsal Faydaları
Zekât, İslam'ın bir köprüsüdür; Müslümanlar arasındaki yardımlar sadece zekât köprüsü üzerinden gerçekleşir. Çünkü yardımın aracı, zekât'tır. İnsanların sosyal topluluğundaki düzen ve huzuru sağlayan köprü de yine zekâttır.
Zekâtın Bireysel Faydaları Nelerdir?
Zekatın bireysel faydaları şu şekilde sıralanabilir:
1- Mümin kulu mal hırsından uzaklaştırır. Bu sayede kul Allah'a yönelir ve dünya için değil ahiret hayatı için çalışır.
2- Dinimizce, cimrilik çok büyük bir günah sayılır. Bazı din büyüklerinin söylediğine göre inanç sahibi kimselerin bu günahtan kurtulabilmesi için bol bol zekat vermesi gerekmektedir.
3- Cimrilik gibi bencillik ve kibir de büyük günahlar arasında yer alır. Sadece kendisini düşünen ve yardıma muhtaç insanlara yardım etmeyen kimselerin Rabbimiz’in cennetine layık görülmeyeceği öne sürülmektedir.
4- Zekat vermek kişinin evine bereket gelir. Zengin olup da zekât vermeyen kişilerin ise hiçbir bereketi olmadığı bilinir.
5- Zekât, müminlerin dünya malına tamah etmemesini sağlar. Şatafatlı bir hayat yerine mütevazı bir yaşamı seçen kullar, vakitlerinin çoğunu Allah'a şükrederek geçirirler.
Bunun nedeni ise dünya malının bir önemi olmaması, asıl önemli olan sürecin ahiret yaşamı olduğunu bilmeleridir.
6- İslamiyet yardımlaşma dini olduğu gibi zekat veren bir kişi ibadetin en bereketlisini, en sevap kazandıranını yapma imkanına sahip olur.
Zekât vermek hadis ve ayetler ile de sık sık karşımıza çıkar. "Allah rızkı vermekte bazınızı bazınıza üstün kıldı." (Nahl, 16/71) ayetinde bizlere anlatılmak istenen şey; Allah'ın rızık verme konusundaki üstünlüğünün vurgulanmasıdır.
Ayet, yaratılmış varlıklar arasında farklılıkların olduğunu ve bu farklılıkların Allah'ın hikmeti doğrultusunda gerçekleştiğini ifade eder. Rızık konusunda bazı insanların diğerlerine nazaran daha fazla imkana sahip olması, Allah'ın hikmeti ve takdiriyle belirlenmiştir.
Zekât ve Sadaka Verirken Nelere Dikkat Etmeliyiz?
Zekat sadaka vermek Allah katında çok büyük bir sevaptır. Zekat ve sadaka verirken nelere dikkat etmeliyiz? Aşağıda kısaca bu maddelere değindik:
1. Sadaka vermek istiyorum diyen yardımsever israfçı olmamalıdır. Yani bütün malını vererek başkasına muhtaç olacak duruma düşmemesi gerekir.
2. Başkasından alıp başkasına vermek sureti ile sadaka verilmez.
3. Sadaka verirken söylemek gerekir mi diye düşünmemeli, sadaka verilen kimselerin “size sadaka verdik” gibi bir tabirle yüzüne vurulmamalıdır.
4. Fakir olmak korkusuyla sadaka vermek bırakılmamalıdır.
5. Sadakanın yalnız mala ve paraya münhasır olmadığının bilinmesiyle ilim, fikir, kuvvet gibi şeylerden de sadakanın verilmesi.
6. Müslüman zekâtını sadece Allah rızası için verir, bu görevi başa kakmadan ve eza vermeden yerine getirir. (Bakara 2/261-265)
7. Müslüman mükellef zekâtını temiz ve helâl kazancından, malının iyi cinsinden öder. (Bakara 2/267)
8. Mazeret bulunmadıkça zekat ödemesi geciktirilmemelidir.
9. Zekat kimlere verilir sorusu da zekat verilirken dikkat edilmesi gereken hususlar arasında yer alır. Akrabaya ödenmesi, daha sonra diğer yakınlara, komşulara ve çevreye verilmesi uygundur.